پلوس یکی از قطعات مهم و کاربردی در سیستم انتقال قدرت خودرو است. این قطعه که اغلب با نام محور با سرعت ثابت (CV Shaft) نیز شناخته می‌شود، نقش مهمی در انتقال نیروی موتور به چرخ‌ها ایفا می‌کند. هرگونه خرابی در پلوس می‌تواند منجر به اختلال در حرکت خودرو شده و حتی در شرایط خاص باعث توقف کامل خودرو شود. در این مقاله قصد داریم به بررسی کامل علائم خرابی پلوس خودرو بپردازیم تا در صورت مشاهده هر یک از این نشانه‌ها، به‌موقع برای تعمیر یا تعویض این قطعه حیاتی اقدام شود.
پلوس ماشین دقیقا چه کاری انجام می‌دهد؟
پلوس‌ها، به‌ویژه در خودروهای دیفرانسیل جلو، قطعاتی هستند که نیروی چرخشی تولید شده توسط موتور را از گیربکس به چرخ‌ها منتقل می‌کنند. این انتقال نیرو باید به‌گونه‌ای باشد که در هنگام پیچیدن، بالا و پایین رفتن خودرو از دست‌اندازها یا تغییر سطح جاده، پلوس بتواند انعطاف‌پذیری لازم را داشته باشد تا چرخ‌ها بدون لرزش یا لغزش بچرخند. این قابلیت به لطف مفصل‌های کروی شکل در دو سر پلوس ممکن می‌شود که آن‌ها را با نام مفصل‌های CV می‌شناسیم.
علائم و نشانه‌های خرابی پلوس خودرو
تشخیص زودهنگام خرابی پلوس باعث می‌شود از آسیب‌های بعدی به سایر بخش‌های سیستم انتقال قدرت جلوگیری شود. در ادامه، رایج‌ترین علائم خرابی پلوس را بررسی می‌کنیم:
لرزش هنگام حرکت یا توقف
لرزش خودرو هنگام رانندگی یا توقف می‌تواند دلایل متعددی داشته باشد و همین مسئله ممکن است روند تشخیص را پیچیده کند. با این حال، اگر این لرزش‌ها پس از برخورد خودرو با چاله، جدول یا موانع دیگر آغاز شده باشد و در ادامه با افزایش سرعت شدت پیدا کند یا با حس جهش‌های غیرعادی همراه باشد، احتمال آسیب به پلوس یا محور بسیار بالاست. در چنین شرایطی، باید فوراً خودرو توسط مکانیک بررسی شود و در صورت لزوم پلوس تعویض گردد. همچنین اگر آسیب ناشی از ضربه به بخش‌های بدنه خودرو هم وارد شده باشد، توصیه می‌شود از خدمات تخصصی صافکاری pdr در تهران استفاده کنید؛ چرا که این روش بدون رنگ و با حفظ رنگ فابریک خودرو، فرورفتگی‌های بدنه را ترمیم می‌کند. در هر صورت، لرزش بیش از حد خودرو علاوه بر ایجاد احساس ناایمنی، می‌تواند کنترل راننده را نیز با مشکل مواجه سازد.
روغنی شدن لبه یا داخل لاستیک‌ها
مفصل پلوس توسط یک روکش لاستیکی یا پلاستیکی محافظت می‌شود که حاوی گریس مخصوص است و از نشت آن در زمان چرخش جلوگیری می‌کند. در صورت ترک یا پارگی این روکش، چربی داخل آن به بیرون نشت کرده و روی لبه لاستیک‌ها یا داخل چرخ‌ها دیده می‌شود. نبود این روان‌کننده به مرور باعث خشک شدن و آسیب مفصل پلوس خواهد شد. هرچند نشت چربی به‌تنهایی نشانه خرابی کامل پلوس نیست، اما اگر به‌موقع رسیدگی نشود، می‌تواند باعث بروز مشکلات جدی‌تری شود. بنابراین، لازم است روکش‌های پلوس که در بخش زیرین خودرو قرار دارند، به‌طور منظم بررسی شده و در صورت مشاهده نشتی، بلافاصله تعمیر یا تعویض شوند.
صدای تق‌تق هنگام حرکت
اگر هنگام رانندگی به صدای تق‌تق یا ضربه‌های ریتم‌دار، مخصوصاً موقع چرخش یا تعویض دنده برخورد کردید، ممکن است مشکل از پلوس باشد. این صداها همیشه ناشی از پلوس نیستند، اما اغلب نشانه‌ای از نقص در سیستم انتقال نیرو هستند. گاهی همزمان با این صداها، کاهش شتاب یا کشش خودرو احساس می‌شود که می‌تواند ناشی از خرابی مفصل پلوس یا حتی نقص در توربو شارژ باشد. در چنین مواقعی، مراجعه به کارشناس ضروری است. همچنین، اگر مشکوک به افت عملکرد توربو هستید، استفاده از خدمات حرفه‌ای تعمیر توربو شارژ می‌تواند کمک بزرگی به حفظ سلامت فنی خودرو باشد.
صدای کلیک هنگام دور زدن
اگر هنگام دور زدن با خودرو صدای “کلیک” یا تقه‌ای شبیه ترکیدن به‌گوش‌تان رسید، این صدا معمولاً نشانه‌ای واضح از وجود مشکل در مفصل پلوس است. این صدا معمولاً بلند، مشخص و در زمان چرخش فرمان بیشتر خود را نشان می‌دهد. علت اصلی آن اغلب شل شدن یا فرسودگی مفصل پلوس است. همانند سایر نشانه‌های خرابی پلوس، در صورت شنیدن این صدا باید بدون تأخیر خودرو را به تعمیرگاه ببرید تا از بروز آسیب‌های جدی‌تر جلوگیری شود.
عدم حرکت خودرو
اگر خودرو به‌خوبی استارت می‌خورد، دنده‌ها به درستی جا می‌روند و صدای موتور نیز طبیعی است، اما ماشین حرکت نمی‌کند، احتمالاً مشکل از شکستگی مفصل پلوس است. در این حالت، فشار دادن پدال گاز فقط باعث افزایش دور موتور می‌شود و خودرو تا زمان تعمیر قادر به حرکت نخواهد بود. در چنین شرایطی، اگر نیاز به تعویض پلوس یا دیگر قطعات دارید، می‌توانید با اطمینان از کیفیت و قیمت مناسب، از استوک خاوران خرید کنید یا برای اطلاع از هزینه ها با شماره استوک خاوران تماس بگیرید.
تقلای خودرو برای حرکت
محورهای خودرو به طور معمول از انعطاف‌پذیری مناسبی برخوردارند تا در زمان رانندگی نیرو را به صورت یکنواخت و بدون مشکل به چرخ‌ها منتقل کنند. اما اگر یکی از محورها خمیده یا آسیب دیده باشد، این انعطاف‌پذیری کاهش می‌یابد و شما هنگام فشار دادن پدال گاز ممکن است احساس کنید خودرو تحت فشار است و به درستی حرکت نمی‌کند. در چنین شرایطی، وقتی دنده را جا می‌زنید، خودرو با تأخیر یا کندی شروع به حرکت می‌کند، چرا که نیرو به طور مؤثر به چرخ‌ها منتقل نمی‌شود و وسیله نقلیه دچار کرنش و مقاومت در برابر حرکت می‌شود. این وضعیت نشان‌دهنده وجود مشکل جدی در محور یا پلوس است که باید هرچه سریع‌تر بررسی و تعمیر شود.
ناهماهنگی در عملکرد لنت ترمز
آسیب به محور خودرو علاوه بر مشکلات انتقال نیرو، می‌تواند روی عملکرد سیستم ترمز نیز تاثیرگذار باشد. زمانی که محور دچار آسیب شده باشد، لنت‌های ترمز ممکن است در جای خود به درستی قرار نگیرند یا جابه‌جا شوند. این ناهماهنگی باعث می‌شود هنگام ترمز گرفتن خودرو واکنش مناسبی نشان ندهد و حتی در موارد شدید، عملکرد ترمز به کلی مختل شود. بنابراین، توجه به هرگونه تغییر در حس ترمزگیری و سروصداهای غیرعادی می‌تواند نشانه‌ای از آسیب به محور باشد که در صورت بی‌توجهی، می‌تواند به خطرات جانی منجر شود. به همین دلیل، بررسی و تعمیر به موقع این مشکلات از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
دلایل خرابی پلوس
مفصل پلوس یکی از قطعات حساس خودروست که ممکن است به دلایل مختلف دچار مشکل شود. رایج‌ترین عوامل خرابی پلوس عبارتند از:
روان‌کاری نامناسب پلوس
برای عملکرد صحیح پلوس، روان‌کاری مناسب و کافی ضروری است. وقتی مفصل به درستی روغن‌کاری شود، انعطاف لازم برای انتقال نیرو و حرکت خودرو فراهم می‌شود. اما در صورت کمبود یا نبود روان‌کننده، اصطکاک و فشار زیادی به پلوس وارد می‌شود که می‌تواند منجر به شکستگی و از کار افتادن آن شود و در نهایت خودرو حرکت نکند.
فرسودگی لاستیک‌های محافظ پلوس
پلوس توسط لاستیکی چکمه‌مانند پوشانده شده که از نفوذ آلودگی و گرد و غبار جلوگیری می‌کند و روان‌سازی داخلی را حفظ می‌کند. این لاستیک‌ها به مرور و تحت فشار و اصطکاک مکرر فرسوده می‌شوند و اگر به موقع تعویض نشوند، موجب آسیب دیدن مفصل پلوس می‌شوند. بنابراین، بررسی منظم و تعویض به موقع این لاستیک‌ها اهمیت بالایی دارد.
حمل بار بیش از حد مجاز
محورها و پلوس‌ها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که وزن خودرو، سرنشینان و بار مشخصی را تحمل کنند و نیرو را به چرخ‌ها منتقل نمایند. هرچند این قطعات مقاوم هستند، اما بار اضافی فراتر از حد مجاز می‌تواند باعث ترک‌خوردگی، آسیب یا حتی شکستگی پلوس و محورها شود. برای جلوگیری از این مشکلات، همواره باید به محدودیت حمل بار تعیین شده توسط کارخانه سازنده خودرو توجه کرد و از اضافه بار خودداری نمود.
روش‌های پیشگیری از خرابی پلوس
برای جلوگیری از خرابی پلوس و کاهش هزینه‌های ناشی از تعمیرات، چند نکته مهم وجود دارد که فارغ از نوع خودرو باید به آن توجه کرد. هر چرخ خودرو به یک محور یا پلوس متصل است که توسط لاستیک‌های محافظ حاوی گریس احاطه شده است. این گریس نقش حیاتی در جلوگیری از سایش فلز بر فلز دارد و لاستیک محافظ نیز مانع از نفوذ آلودگی و کثیف شدن روان‌کننده می‌شود. فرسایش یا پارگی این لاستیک‌ها باعث نشت گریس و در نتیجه آسیب جدی به مفصل پلوس می‌شود که معمولاً با ایجاد صداهای غیرعادی و ناهنجار هنگام حرکت خودرو خود را نشان می‌دهد. بهترین راه برای حفاظت از پلوس، بررسی دوره‌ای و به موقع لاستیک‌های محافظ است که تعویض آن‌ها هزینه بسیار کمتری نسبت به تعمیرات پلوس دارد و می‌تواند عمر مفصل را به طور چشمگیری افزایش دهد.
جمع‌بندی
خرابی پلوس از جمله مشکلاتی است که هر راننده‌ای باید آن را جدی بگیرد. این قطعه، نقش کلیدی در عملکرد سیستم انتقال قدرت خودرو دارد و بی‌توجهی به علائم خرابی آن می‌تواند خسارت‌های زیادی به همراه داشته باشد. از صدای تق‌تق هنگام پیچیدن گرفته تا لرزش‌های شدید، همه این نشانه‌ها زنگ هشداری برای بررسی دقیق پلوس هستند. همچنین اگر خودروی شما به توربو شارژ مجهز است، سلامت این سیستم نیز به عملکرد بی‌نقص قطعاتی مانند پلوس وابسته است. با انجام سرویس‌های منظم و توجه به صداها و لرزش‌های غیرعادی، می‌توانید از خرابی‌های پرهزینه و خطرناک جلوگیری کنید.
