غده تیروئید در مراحل مختلف زندگی با ترشح هورمونی خود، کارکردهای متفاوتی دارد. یکی از تاثیرات بسیار مهم این هورمونها در دوران جنینی و نوزادی؛ اثر بر تکامل مغز است به نحوی که عدم کفایت آن منتج به درجات مختلف افت ضریب هوشی و کند ذهنی و در حالت شدید به نوعی عقب ماندگی شدید ذهنی موسوم به کرتینیسم می انجامد.
رفع اختلالات کمبود ید از طریق یددار کردن نمک طعام در سطح جامعه که از سال ۶۹ از سوی مرکز تحقیقات غدد درون ریز و متابولیسم و همکاری جمعی ارگانهای مختلف ازجمله وزارت بهداشت، وزارت بازرگانی ، بسیج مستضعفین و … انجام شد توانست با هزینه ای اندک از بسیاری از عوارض از جمله افت ضریب هوشی فراگیر پیشگیری کند.
کم کاری مادرزادی تیروئید در نوزادان از دیگر عواملی است که در صورت عدم تشخیص به موقع میتواند با تاثیر در تکامل مناسب مغز و افت ضریب هوشی، زندگی مشقت باری را برای فرد و خانواده او رقم بزند و در نگاه کلان بر روی بهره‌وری جامعه تاثیر منفی داشته باشد. به همین منظور و به دنبال همان پروژه مقابله با اختلالات ناشی از کمبود ید، طرح غربالگری نوزادان برای این بیماران در کشور انجام می‌شود.
طبق اصول غربالگری، تستهای این حوزه علاوه بر ارزانی و سهولت در دسترسی و انجام، بایستی قابلیت پیشگویی و هدایت کادر بهداشتی را داشته باشند تا با کمترین هزینه بهترین نتیجه را حاصل کنند.
به همین منظور پژوهشی اخیرا در پژوهشکده علوم غدد درون ریز و متابولیسم انجام پذیرفته که طی آن به بررسی مقادیر پاسخ تستهای رایج جهت تعیین کم‌کاری دائمی تیروئید پرداخته شده است.
بنا بر اعلام پژوهشکده علوم غدد درون ریز و متابولیسم، دکتر لادن مهران از مجریان این پژوهش در خصوص اهمیت آن با بیان این که «تشخیص کم کاری دائم از گذرا علاوه بر کاهش نگرانی والدین، میتواند بار بیماری را در کل کشور کم کند»، اظهار کرد: خویشاوندی والدین و تاریخچه خانوادگی، خطر ابتلای نوزاد به کم کاری دائم تیرویید را افزایش میدهد و در حال حاضر انجام برخی آزمون‌های تکمیلی تایید تشخیص وریدی وخویشاوندی والدین مهمترین عوامل پیشگویی کننده موارد دائم هستند.
وی گفت: اگر چه در حال حاضر امکان تشخیص زودرس قطعی موارد دائم و گذرا با یک تست میسر نیست ولی می‌توان ابراز امیدواری کرد شاید با انجام مطالعات بزرگتر و مدل‌سازی‌های پیشرفته بتوان با حساسیت بیشتری امکان تشخیص زودتر موارد گذرا و قطع درمان طولانی مدت آن ها را میسر کرد.
